Ankara Mevlevihanesi
(Cenab-ı Ahmet Paşa)
Ankara Mevlevihanesi’nin ne zaman kurulduğunu bilmiyoruz. Küçük bir zaviye olan yapı Cenabi Ahmet Paşa Camii’ni U şeklinde çeviren ahşap binalardan oluşuyordu.
İlk Mevlevihane cami ile birlikte 1566 yılında kurulmuş olmalıdır. Mimar Sinan’a atfedilen cami Semahane olarak kullanılmıştır.
Üç bölümlü son cemaat yeri, tek kubbenin örttüğü harim; klasik ölçülerdeki mihrap, minber ve mahfiliyle tipik bir Sinan eseridir.
Cümle kapısı üzerinde inşa kitabesi H. 973/ M. 1566, batıdaki pencere üzerinde Ankara Valisi ünlü Mesnevi Şarihi Abidin Paşa’nın H. 1305/1878 onarım kitabesi bulunur.
Mevlevihane’nin tarihini ayrıntılı olarak bilemiyoruz. 17. yüzyılda Evliya Çelebi (1640) Mevlevihane’den söz ediyor.
1911 yılında Şeyh Mustafa Nureddin Dede, Konya’ya yazdığı mektupta çile çıkarmış dedegan olmadığından hizmetlerin fahri olarak yapıldığını bildiriyor. Son şeyh Mustafa Nuri Dede 25 dervişi ile Mevlevi alayına katılmış, cepheye gitmiştir.
1929 yılına geldiğinde avludaki tekke yapıları, askeri barakalar H. Jansen planı gereğince yıkılmış iki türbe ile hamuşan mezarlıktan küçük bir parça bırakılmıştır.
Cenabı Ahmet Paşa Türbesi (1561) sekizgen planı, kubbeli tipik bir Osmanlı Türbesidir. Azimi Türbesi’nin 1758 tarihli kitabesi vardır. Dikdörtgen planlı kiremit kaplı çatısı vardır.