TARİKAT EŞYALARI

TARİKAT EŞYALARI

TARİKAT EŞYALARI 800 604 Hz. Mevlâna Dergâhı

1. Pazarcı Maşası

Demir. Env. No. 1365. Uzunluk. 42 cm. Osmanlı. 19. yy.

Mevlevilikte, pazara alışveriş için çıkan pazarcı dedenin belinde taşıdığı iki dilli sembolik demir maşadır. Sap kısımları Mevlevi sikkesi biçiminde olanları da vardır.

 

2. Teber

Demir. Env. No. 4487. Uzunluk. 65 cm. Osmanlı. 19.yy.

Seyyah dervişlerin yolculuk sırasında yanlarında taşıdıkları hilal biçimli silahtır. Mevlevi Dergâhı’ndan kalmış olan bu eserin başlık kısmı yarım hilal biçimind­edir. Başlığı kuş figürlüdür. Sap kısmı ile gövdenin birleştiği yerde müsenna olarak yazılmış “Ali” yazısı yer almaktadır.

 

 

 

 

 

 

3. Çanta

Deri. Env. No. 3468. Osmanlı. 19. yy.

Konya Mevlâna Dergâhı ile diğer Mevlevihaneler arasında yapılan haberleşmede kullanılmışlardır.

4. Keşkül

Abanoz. Env. No. 5153. Yük. 15 cm.Osmanlı. 19.yy.

Dervişlerin omuzlarına astıkları kayık biçimli kaplardır. Hindistan cevizi ve bakırdan yapılmış olanları bulunmaktadır. Dervişler keşkülü yiyecek toplamak için kullanmışlardır. Satın alma yoluyla müzeye kazandırılan bu eser abanoz ağacından yapılmıştır.

5. Mütteka

Ahşap. Gümüş. Env. No. 5100. Uzunluk. 60 cm. Osmanlı. 19. yy.

Baş tarafı iki yana kavisli kısa koltuk deynekleridir. Genellikle abanoz, pelesenk gibi sert ağaçlardan yapılmış ve gövdeleri gümüş, fildişi kakmalarla süslen­miştir.

Mevlevi dervişleri, Erbain denilen 40 günlük çileyi çıkarırken az uyumak için dayanak olarak Müttekaları kullanmışlardır.

Müzeye satın alma yoluyla kazandırılan eserin başlık kısmı stilize yaprak motifi biçimindedir. Gövdesi gümüş telkari işlemelerle bezenmiştir.

6. Alem

Pirinç. Env. No. 429. Yük. 37 cm. Osmanlı. 15. yy.

Şemsi Tebrizi Türbesi’nden Mevlâna Müzesi’ne getirilmiş olan Alem pirinçten yapılmıştır. Gövdesi ajur tekniğinde yapılmış palmet ve rumi motifleriyle bezenmiştir. Üst kısmında Allah yazısı, kenar bordüründe Fetih Süresi yer almaktadır.

7. Alem

Pirinç. Env. No. 1518. Yük. 49.5 cm. Osmanlı. 17. yy.

Pirinçten yapılmış olan alemin başlığı Mevlevi Sikkesi biçiminde yapılmıştır. Destar kısmında ajur tekniğinde yazılmış Ya Hazreti Mevlâna yazısı yer almaktadır. Alemin gövde kısmında yer alan yazıların arasında bulunan ketebe kaydında El Fakir Derviş Hüseyin El Mevlevi ile Amele Derviş İsmail yazılıdır.

8. Sancak

Kumaş. Env. No. 1356. 180 x 170 cm. Osmanlı. 19. yy.

Kırmızı atlas kumaştan yapılmıştır. Sancak 17 Aralık 1959 yılında Gelibolu’dan gelen 12 kişilik bir heyet tarafından Mevlâna Müzesi’ne hediye edilmiştir. Sancak I.Dünya savaşı ile Kurtuluş Savaşında Mevlevi alay ve taburları tarafından kullanılmıştır.

Sancağın bir yüzünde yeşil destarlı Mevlevi Sikkesi üzerinde Ya Hazreti Mevlâna yazısı ile altta Mücahih-i Mevleviye diğer yüzünde üç satır halinde yazılmış Fetih Süresi yer almaktadır.

9. Zikir Tespihi

Topkapı Sarayında yetişen ıhlamur ağacından. Env. No. 364. Osmanlı. 1911.

Ihlamur ağacından yapılmış olan zikir teşbihinin imamesi ve nişaneleri Mevlevi Sikkesi biçimindedir. Teşbih 1489 tanelidir. İmame üzerinde yer alan kitabesi çok önemlidir. Siyah mürekkeple yazılmış olan bu yazılarda Topkapı Sarayında yetişen ağaçlardan yapılarak Mevlâna Dergâhına gönderildiği okunmaktadır. Yazılar yer yer silinmiştir.

 

 

 

10. Zikir Tespihi

Env. No. 366. Osmanlı. 19. yy.

Mevlâna Dergâhı’ndan kalmıştır. Ahşaptan yapılmış olan zikir teşbihi 577 tanelidir.