TEKSTİL ÜRÜNLERİ

TEKSTİL ÜRÜNLERİ

TEKSTİL ÜRÜNLERİ 800 604 Hz. Mevlâna Dergâhı

Mevlevî Dergâhına yüzyıllar boyu devlet adamları ve zenginler tarafından bağışlar yapılmıştır. Bunların arasında halılar ve kumaşlar dikkat çekicidir. Dergâhtan kalan Mevlevî kıyafetlerinin Hazret-i Mevlâna’ya ait sikke, cübbe, hırka gibi elbiseler olduğu, müze envanter kayıtlarından anlaşılmaktadır. Bu eserleri tanıtırken, envanter kayıtlarında Hazret-i Mevlâna’ya ait olan kıyafetlerin tamamına yer vermeyi uygun bulduk.

  1. Sikke

Yün. Env. No. 687. Yük. 29 cm. Hz. Mevlâna’ya ait.

Beyaz yünden yapılmıştır. Sikke üzerinde güve yenikleri bulunmaktadır.

 

  1. Arakiye

Yün. Env. No. 686. Yük. 20 cm. Hz. Mevlâna’ya ait.

Mevlevilerin geceleri giydikleri başlıktır. Beyaz yünden yapılmıştır. Boyu sikkeye göre daha kısadır.


  1. Cübbe

Atlas. Env. No. 689. Uzunluk. 140 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen cübbe, yeşil atlas kumaştan dikilmiştir. Düz yakalı, önü yırtmaçlıdır. Bel hizasına kadar kaytanlı düğmeleri bulunmaktadır. Cübbenin ön tarafı çok yıpranmıştır.


  1. Hırka

Kumaş. Env. No. 690. Uzunluk. 150. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen hırka gri renkli gezi cinsi kumaştandır. Hırka astarı ile kumaş arasına pamuk konularak el dikişiyle dikilmiştir. Uzun yakalı ve önü yırtmaçlıdır.

5- Entari

Kumaş. Env. No. 692. Uzunluk. 132 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen Entari gri renkli alaca cinsi kumaştan dikilmiştir. Yakalı ve önü yırtmaçlıdır.

  1. Entari

6.Entari. Kumaş. Env. No. 693. Uzunluk. 128cm. Selçuklu. 13. yy. Hz. Mevlâna’ya atfedilen entari, gri renkli atlas kumaştan dikilmiştir. Geniş yakalı ve önü yırtmaçlıdır.

  1. Cübbe

Kumaş. Env. No. 694. Uzunluk.139 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen cübbe mavi renkli gezi cinsi kumaştan yapılmıştır. Geniş yakalı olan cübbenin önü yırtmaçlıdır.

  1. Hırka

Kumaş. Env. No. 695. Uzunluk.117 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hazreti Mevlâna’ya atfedilin hırka, mavi renkli pamuklu alaca cinsi kumaştan dikilmiştir. Yakalı ve önü yırtmaçlı olan hırka çok yıpranmış durumdadır.

  1. Hırka

Kumaş. Env. No. 696. Uzunluk. 108 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen hırka, mavi renkli boyuna yollu alaca cinsi kumaştan dikilmiştir. Önü yırtmaçlı olan hırka çok yıpranmış durumdadır.

  1. Hırka

Kumaş. Env. No. 697. Uzunluk. 127 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen hırka, mavi renkli alaca cinsi kumaştan dikilmiştir. Geniş yakalı ve önü yırtmaçlıdır. Astar ile kumaş arasına pamuk bulunmaktadır.

11.Entari

Kumaş. Env. No. 698. Uzunluk. 129 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen entari, mavi renkli alaca cinsi kumaştan dikilmiştir. Çok yıpranmış olan entarinin eksik yerleri bulunmaktadır.

  1. Hırka

Kumaş. Env. No. 699. Uzunluk. 120 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen hırka, alaca cinsi kumaştan dikilmiştir. Yakalı ve önü yırtmaçlıdır.

13- Entari

Kumaş. Env. No. 700. Uzunluk. 135 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen entari, mavi renkli alaca kumaştan dikilmiştir. Yakasız ve önü yırtmaçlıdır.

  1. Cübbe

Kumaş. Env. No. 701. Uzunluk. 150 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen cübbe, krem renkli gezi cinsi kumaştan dikilmiştir. Mermer desenli olan elbise yırtmaçlıdır.

  1. Hırka

Kumaş. Env. No. 703. Uzunluk. 154 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen hırka, mavi renkli atlas kumaştan dikilmiştir. Yırtmaçlı olan elbisenin kolları uzun ve dar biçimlidir.

  1. Omuzluk

Env. No. 704. uzunluk. 100 cm. Selçuklu. 13. yy.

Hz. Mevlâna’ya atfedilen omuzluk, yeşil renkli canfes kumaştan dikilmiştir. Kenarlarında aplike edilmiş sim sırmalı bezeme yer almaktadır.

  1. Cübbe

Kumaş. Env. No. 705. Uzunluk. 138 cm. Selçuklu. 14.yy.

Envanter kayıtlarında Mevlâna’nın oğlu Sultan Veled’e ait olduğu yazılıdır. Cübbe, kırmızı renkli atlas kumaştan yapılmıştır. Kumaş üzerinde iri gül motifleri yer almaktadır. Geniş yakalı ve önü yırtmaçlıdır.

  1. Cepken

Kumaş. Env. No. 706. Uzunluk. 62 cm. Selçuklu. 14. yy.

Sultan Veled’e ait gömlek, pamuklu kumaştan dikilmiştir. Gömleğin ön yüzlerinde güneş ve nalın-ı şerif motifleri bulunmaktadır. Gömlek üzerinde Fetih suresi, Kelime-i Tevhid ve tılsımlı yazılar yer almaktadır. Osmanlı sultanlarının da buna benzer gömlekleri bulunmaktadır.

  1. Serpuş

Keçe. Env. No. 707. Yük. 49 cm. Selçuklu. 13. yy.

Şemsi Tebrizî’ye aittir. İki yönlü başlık keçe üzerine kumaş kaplanmıştır. Kumaşın üzerinde kahverengi iplikle işlenmiş Kelime-i Tevhid ve Allah yazıları yer almaktadır.

  1. Puşide

Deri – Atlas. Env. No. 637. 630 x 396 cm. Osmanlı.1894.

Hattatı: Hasan Sırrıdır. Sultan II. Abdülhamid yaptırmıştır. Hazret-i Mevlâna ile oğlu Sultan Veled’in sandukaları üzerinde örtülüdür. Deri üzerine atlas kumaştan yapılmıştır. Puşidenin üzerinde sim sırma ile yazılmış Ayet-el Kürsi, Esmâ-ı Nebi, Lafza-i Celâl ve Fatiha süresi yer almaktadır.

  1. Puşide Levhası

Atlas. Env. No. 636. 175 x 105 cm. Osmanlı. 1790.

Osmanlı Padişahı III. Selim tarafından yaptırılmıştır. Yeşil renkli atlas kumaştan yapılmış olan örtünün üzerinde sim sırmalı yazı kuşakları ile kıvrım dallı bitkisel bezemeler bulunmaktadır.

  1. Puşide Levhası

Atlas. Env.No. 638. 278 x 122 cm. Osmanlı. 19. yy.

Siyah atlas kumaştan sanduka levhası olarak yapılmıştır. Basık ke­mer alınlıklı puşide üzerinde sim sırma ile yazılmış Ayete’l-Kürsi yazısı ile sehpa üzerinde işlenmiş destarlı Mevlevi sikkesi yer almaktadır.

  1. Puşide Levhası

Atlas. Env. No. 639.102x 38 cm. Osmanlı. 19. yy.

Siyah renkli atlas kumaştan yapılmıştır. Kenarı sim sırmalı bitkisel bordürle çevrili olan levhanın ortasında sim sırma ile yazılmış ” Sadakkahu Mevlâna el azim” yazısı yer almaktadır.

  1. Seccade

Atlas. Env. No. 685.165 x 113 cm. Osmanlı. 16. yy.

Krem ve kırmızı renkli atlas kumaştan yapılmıştır. Üç kemerli mihrap nişli seccadenin kırmızı zeminli bordum, stilize edilmiş karanfil ve lale motifleriyle orta kısımda mihrap nişi ve bitkisel bezemelerle süslenmiştir.

  1. Perde

Çuha. Env. No. 648. 230 x 175 cm. Osmanlı. 1888.

Selanik Mevlevihanesinden Mevlâna dergâhına hediye olarak gönderilmiştir. Mavi zeminli kumaş üzerine aplik edilmiş gül ve çiçek motifli bezemeler bulunmaktadır. Alınlığında yer alan kitabesinde;

“Sarıl durma aya perde-i ası hünkar olan derde
Yüz sür dembedem yerne niyaz id bakma bir ferde
Selanik Mevlevihanesi hadimi Derviş Ali Eşrefin
Bu babda bir hidmed muranesidir. Sene 1303″ yazılıdır.

  1. Perde

Çuha. Env. No. 649. 217 x 155 cm. Osmanlı. 19. yy.

Yeşil renkli kumaştan yapılmıştır. Üzerinde aplike edilmiş stilize bitkisel bezemeler ile alınlıkta “Ya Hazret-i Mevlâna dost kuddise sırreh” yazısı yer almaktadır.

  1. Keçe Seccade

Env. No. 646. 195 x 112 cm. Osmanlı. 1887.

Keçe seccade üzerinde, klaptanla işlenmiş Bursa Ulu Camii tasviri yer almaktadır. Alınlığında “Sene 1305 Bursa Cami-i Kebir resmidir” yazısı vardır.

  1. Keçe Seccade

Env. No. 2191. 162 x 96 cm. Osmanlı. 19.yy.

Keçe seccadenin kenarı ve alınlık kısmı sarı renkli sim sırma ile kıvrım dallı bitkisel süslemelerle bezenmiştir. Keçenin dört yanı sırma saçaklıdır.

  1. Halı Seccade

İpek. Env. No. 766. 175 x 111 cm Osmanlı 16. yy.

İpik iplikli, İran düğümlü halının orta zemininde kabe tasvirli mihrap yer almaktadır. Halı üç ana bordürle çevrilidir. Halının geniş bordüründe klaptan işlemeli kitabeler bulunmaktadır.

  1. Halı Seccade

Yün. Env. No. 767. 180 x 116 cm. Osmanlı 16. yy.

Saray işi halı seccade kırmızı, yeşil, mavi, beyaz ve siyah renkli iplikler kullanılarak dokunmuştur. Ana bordüründe sülüs hatla yazılmış ayet kuşağı yer almaktadır. Halı seccadenin ortasında insan silueti yer almaktadır.

31.Halı Seccade

Yün. Env. No.801.164 x 118cm. Gördes. Osmanlı.16.yy.

Gördes halı seccade yün iplikle dokunmuştur. Stilize edilmiş gül ve bitkisel bezemeli halının etrafı 7 bordürle çevrilidir.

  1. Halı Seccade

Yün. Env. No. 805.156 x 110 cm. Gördes. Osmanlı. 17. yy.

Yeşil renkli mihrap nişi bulunan seccade 11 bordürle çevrilidir. Stilize edilmiş bitkisel motiflerle bezenmiştir.

  1. Halı Seccade

Yün. Env. No. 826. 160 x 123 cm. Kırşehir Osmanlı. 18.yy.

Yeşil renkli mihrap nişi bulunan halı seccade 11 bordürle çevrilidir. Stilize edilmiş bitkisel motiflerle bezenmiştir.

  1. Halı Seccade

İpek. Env.No.1328.184 x 128 cm. Sivas. Osmanlı. 18. yy.

Saraş işi halı seccadenin lacivert zeminli ikili mihrap nişinde kandil asılıdır. Seccade 5 bordürle çevrilidir.

35- Halı Seccade

Yün. Env. No. 2045. 105 x 154 cm. Karaman. 19.yy.

Kırmızı renkli halı seccadenin ortasında sivri kemer alınlıtlı mihrap nişi bulunmaktadır. Halı bitkisel motifli dört ana bordürle çevrelenmiştir.

  1. Halı Seccade

Yün. Env. No. 819.168 x 112 cm. Gördes. Osmanlı. 18.yy.

Halı seccade kerem renkle zemine sahiptir. Mihrap nişi iki yönlü olup mavi zeminlidir. Seccade 9 ince bordürle çevrilidir.

 

37- Halı Seccade

Yün. Env. No. 5881. 198 x 112 cm. Kırşehir. Osmanlı. 19.yy.

Kırmızı renkli halı seccadenin alınlığında kandil motifi bulunmaktadır. Halı stilize edilmiş çiçek ve ağaç motifleriyle bezenmiştir.

  1. Çatma

İpek. Env. No. 598.153 x 124 cm. Osmanlı 16.yy.

İki parça çatma kumaş yan yana dikilidir. Oval biçimli madalyonların iç kısmı stilize edilmiş karanfil motifleriyle süslüdür. İpek ve klaptan iplik kullanılmıştır.

39- Çatma

İpek. Env. No. 616. 63 x 300 cm. Osmanlı. 16 yy.

Kırmızı zeminli çatma kumaş, stilize edilmiş Ay ve Güneş motiflidir. İpek ve klaptan iplikle dokunmuştur.

  1. Kemha

İpek. Env.No. 622. 132 x 118 cm. Osmanlı. 16.yy.

İki parça kemha kumaş yan yana dikilmiştir. Yeşil renkli olan kumaş stilize edilmiş nar motifleriyle bezenmiştir.

41- Şal

Yün. Env. No. 595. Osmanlı. 19. yy.

Kırmızı, beyaz, lacivert renklerle yollu olarak dokunmuştur. Şal bitkisel motiflerle bezenmiştir.

  1. Yorgan

Kadife. Env. No. 1904. 160 x 200 cm. Osmanlı. 19.yy.

Mor renkli kadife üzerine sim sırma işlemelidir. Stilize edilmiş hayat ağacı motifinin dalları üzerinde 13 adet kuş figürü bulunmaktadır.

43- Puşide Levha

Env. No. 1460. 81 x 64 cm. Osmanlı. 19.yy.

İki parçalı levha deri üzerine siyah atlas kumaş kaplanarak yapılmıştır. Dairevi madalyon içerisinde sülüs hatla yazılmış klaptan işlemeli Besmele ve ayet kuşağı yer almaktadır. Yazılı madalyonun dört kenarı stilize edilmiş kıvrımlı dallarla bezenmiştir.

 

  1. Entari

Sevai. Env. No. 1313. Boy. 180.cm.0smanlı. 19.yy.

Uzun kollu, düz yakalı elbise dört yollu sevai kumaştan dikilmiştir. Elbisenin etek kısmı iki yandan yırtmaçlıdır.

45- Sancak

Kumaş.Env.No. 3862.200 x 253 cm. Osmanlı. 1895.

Mavi, pembe, yeşil, kırmızı, sarı renkli atlas kumaştan yapılmıştır. Dört kenarı sırmalıdır. Dört köşesinde Ay, Yıldız motifleri bulunmaktadır.

Yatay olarak üç bölüme ayrılmış olan sancağın yukarı kısmında Bismillahirrahmanirrahim nasrun minallahi ve fethün gariyp ve beşşiril müminin Lailaheillallah Muhammed Resulallah, Maşaallah, orta bordürde İnna fetehna leke fethanmübiyna nasrun minallahi ve fethun gariypPadişahım çok yaşa, alt bordürde Alay 72, taburu 2, İzmir vilayeti celilesine merbut Manisa ve Menemen taburunda 313 nolu kur’a efradının sancağı şerifi olup, Manisa sancağının Ulu camii şerifinde İshak çelebi vakfıdır. Sene 1313 yazıları yer almaktadır. Sancağın arka yüzü de ön yüzü gibidir.

  1. Sancak

Kumaş. Env.No. 3863. 150 x 160 cm. Osmanlı.

Kırmızı ve krem renkli atlas kumaştan yapılmıştır. 3 kenarı püsküllü harçla çevrilidir. Bir yüzünde ay, yıldız motifi diğer yüzünde aplike edilmiş “Bismillahirrahmanirrahim la ilahe illallah Muhammed resulullah inna fetehna leke fethan mübiyna ve yensuru’llahi narsan aziza, Padişahım çok yaşa, Alay 38. – Girit Resmi” yazısı yer almaktadır.

47- Sancak

Kumaş. Env.No. 3864.120 x 180 cm. Osmanlı. 19. yy.

Krem renkli kumaştan yapılmıştır. Üst ve alt kenarı sırma saçaklıdır. Orta bordürde ay yıldız motifi ile Fetih sûresi nakşedilmiştir.

  1. Sancak

Kumaş. Env. No. 3865.150 x 155 cm. Osmanlı. 19.yy.

Kırmızı, beyaz, krem ve yeşil renkli goblen kumaştan yapılmıştır. Üç kenarı püskülle çevrilidir. Dört kenarında ay yıldız motifi yer almaktadır. Üç yatay bölüme ayrılmıştır. Birinci kısımda “Mevlâna Sultan Vilayeti Konya”, İkinci kısımda “Lailahe illallah Hak muhammed Resulullah Ya Ebubekir, Ya Ömer, Ya Osman, Ya Ali, maşaallah” yazılıdır. Zülfikar ve Pence-i ali aba motiflerinin üzerinde de Fetih sûresi yer almaktadır.

49- Sancak

Kumaş. Env. No. 3883. 125 x 163 cm. Osmanlı. 1896.

Kırmızı atlas kumaştan yapılmıştır. Üç kenarı sırma harçla çevrilidir. Dört köşesinde sim sırmalı Ay Yıldız motifi bulunmaktadır. Sancağın ortasında El gazi Abdülhamid bin Abdülmecid Han el muzaffer daiman yazısıyla, Tuğra ve Osmanlı Devletinin arması yer almaktadır. Armanın kenarlarında “El cennetti tahtı zilalü’s-suyuf, Taşlıca mamulatı, Hayri Hüseyin. Nizamiye yetmişinci alayın dördüncü taburu kar’ası seni 1312 rumi, Konya Vilayeti Bozkır Kasabası Belviran Nahiyesindeki Ak Türbe’ye vakıftır” yazıları ile Fetih sûresi bulunmaktadır.